Sprzęgło samoczynne to typ sprzęgła, dzięki któremu możliwe jest łączenie lub rozłączenie jego członów bez jakiejkolwiek interwencji użytkownika. Łączenie następuje wskutek zmian zadanych parametrów pracy sprzęgła. Sposoby tej zmiany to między innymi wykorzystanie odśrodkowej siły bezwładności, zmiana przenoszenia momentu obrotowego oraz kierunku ruchu wirowego.
Rodzaje sprzęgieł samoczynnych
Wśród sprzęgieł samoczynnych, możemy wyróżnić m.in. sprzęgło jednokierunkowe, które przenosi moment obrotowy wyłącznie w konkretnie zamierzonym kierunku, a rozłączające się w momencie zmiany kierunku ruchu obrotowego – tłumaczą eksperci z centrumsprzegla.com. W takim rozwiązaniu stosuje się zwykle sprzęgła cierne i zapadkowe. W sprzęgle ciernym moment przenoszony jest w wyniku działania siły tarcia – tarcza zaciska się na wałkach między tarczą kształtowaną i pierścieniem w trakcie ruchu obrotowego. Gdy dochodzi do zmiany kierunku ruchu obrotowego wałki pokonują opór sprężynek oraz osiadają między tarczą i pierścieniami, nie przenosząc momentu obrotowego.
Ostatnim rodzajem sprzęgła, które wymieniają eksperci jest tak zwane sprzęgło bezpieczeństwa. Sprzęgło to w chwili uzyskania większego momentu od założonego, po prostu się rozłącza. Można rozróżnić dwa rodzaje sprzęgieł bezpieczeństwa:
- z łącznikiem trwałym,
- z łącznikiem podlegającym zniszczeniu.
Sprzęgło z łącznikiem podlegającym zniszczeniu, to sprzęgło sztywne tulejowe kołkowe, które podlega samoczynnemu wyłączeniu po przekroczeniu określonego przez producenta momentu obrotowego, który jest przenoszony przez siły docisku między wałeczkami zamontowanymi we wgłębieniach pierścienia czynnego i biernego. Gdy założony moment zostaje przekroczony, wałeczki osadzone na sprężynach są wciskane i następuje ich przemieszczenie w sąsiednie położenia.